اگر برای تدوین استراتژی به دنبال ابزار هستید و نه یک دست‌گرمیِ، جای درستی آمده اید. تدوین استراتژی با گپ زدن های کافه ای و ترک موتور متفاوت است. حتما شما هم شنیده اید که در مورد یک کسب و کار می گویند «به پولش می‌ارزد»! خوب… که چی؟ با این حساب تولید قارچ یا پرورش گل یا راه اندازی یک فروشگاه اینترنتی در کمتر از یک دقیقه توجیه پذیر می شود.
آنچه در این مقاله خواهید یافت:
چرا SWOT؟
ماتریس SWOT یا (SWOT Analysis) روشی مفید برای فهم نقاط قوت، ضعف و همین‌طور شناساییِ فرصت‌ها و تهدیدهای پیشِ رو است. ماتریس SWOT در کسب و کار کمک میکند موقعیت پایداری در بازار به دست آورید و در زمینه شخصی نیز کمک میکند تا شغل خود را در مسیری توسعه دهید که بهترین استفاده را از استعدادها، توانایی‌ها و فرصت‌های خودتان ببرید.
تجزیه و تحلیل SWOT یک ابزار برنامه ریزی استراتژیک است که به صاحبان استارت آپ ها کمک می کند تا نقاط قوت و ضعف خود، و همچنین هر گونه فرصت و تهدیدی که ممکن است در شرایط خاص کسب و کار وجود داشته باشد، شناسایی کند.
ابزار SWOT خلاصه فرصت‌ها و تهدیدات محیط خارج از یک سازمان را در تقابل با نقاط قوت و ضعف داخلی را بررسی میکند.
یک، دو، سه: SWOT
۱٫ فهرستی از فرصت های عمده ای که درمحیط پیرامونی شما وجود دارد تهیه کنید.
۲٫ فهرستی از تهدیدات عمده موجود در محیط اطراف خود تهیه کنید.
۳٫ فهرستی از نقاط قوت اصلی خود را تهیه کنید.
۴٫ فهرستی از نقاط عمده ضعف خود را تهیه کنید.
۵٫ نقاط قوت و فرصت ها را با هم مقایسه کنید و نتیجه را در خانه مربوطه درگروه « استراتژی های SO» بنویسید.
۶٫ نقاط ضعف را با فرصت ها مقایسه کنید و نتیجه را درگروه « استراتژی های WO » بنویسید.
۷٫ نقاط قوت را با تهدیدات مقایسه کنید و نتیجه را درگروه « استراتژی های ST » بنویسید.
۸٫ نقاط ضعف را با تهدیدات مقایسه کنید و نتیجه را درگروه « استراتژی های WT» بنویسید.
قدم به قدم با SWOT
ساده ترین راه برای پر کردن فرم ماتریس SWOT، پاسخ دادن به یک سری سوال است. برای شروع کار از لیست زیر استفاده کنید، تمرکز خود را بر سوالاتی که بیشتر مربوط به خود شما و وضعیت پیرامون شما هستبگذارید
نقاط قوت
در این قسمت به ویژگی هایی از خودتان و کسب وکارتان بپردازید که به شما برای رسیدن به اهدافتان کمک میکند. سوالاتی که باید درنظر بگیریم :
– شما چه کاری را به خوبی انجام می دهید؟
– مهارت های منحصر بفرد شما چیست؟
– چه دانش تخصصی دارید؟
– چه تجربه ای دارید؟
– چه مزیت هایی نسبت به رقبا دارید؟
– در کجا کسب و کار شما بیشتر سودآور است؟
نقاط ضعف
در این بخش به ویژگی هایی از خودتان و کسب و کارتان بپردازید که می تواند مانع رسیدن شما به اهدافتان شود
– در چه زمینه هایی نیاز به رشد دارید؟
– چه منابعی را کم دارید؟
– کدام بخش از کارتان سودآور نیست؟
– در کدام زمینه ها به تجربه و دانش بیشتر نیاز دارید؟
– کدام یک برای شما ارزش بیشتری دارد؟ زمان یا پول؟
فرصت ها
در این مورد، به عوامل بیرونی فکر کنید که باعث می شود شما به اهدافتان برسید. سوالاتی که بایستی در نظر بگیرید:
– اهداف کاری که در حال حاضر شما برای رسیدن به آن ها فعالیت می کنید؟
– چه کارهای اضافی می توانید برای مشتریان خود انجام دهید؟
– چه تکنولوژی هایی را می توانید برای رشد استارت آپ خود به خدمت بگیرید؟
– آیا مخاطبان بالقوه ای وجود دارند که سراغشان بروید؟
– آیا محصولات و خدمات دیگری وجود دارند که به شما در کسب و کارتان کمک کنند؟
تهدیدها
در این قسمت به این فکر کنید آیا عوامل خارجی وجود دارد که بتواند در کسب و کار شما خلل ایجاد کند؟ سوال هایی که برای این بخش باید در نظر گرفت:
– چه موانعی سر راهتان هست؟
– قدرت های بزرگترین رقیبانتان چه چیزهایی است؟
– رقبایتان چه امتیازهایی دارند که شما ندارید؟
– در اقتصاد چه می گذرد؟
– در صنعت چه می گذرد؟
تحلیل SWOT
یکی از مهمترین بخش های آنالیز SWOT، استفاده از داده های جمع آوری شده برای شکل دادن اهداف واستراتژی های جدیدتان است. برای مثال شما باید:
– یک برنامه ایجاد کنید تا نقاط قوت بیشتری ایجاد کنید.
– راه های بهبود نقاط ضعف خود را لیست کنید.
– تعیین اهداف smart برای هر یک از فرصت های شناسایی شده.
– برنامه ای برای استفاده از نقاط قوت خود برای کاهش تهدیدها که شناسایی کرده اید طراحی کنید
داده های جمع شده از قسمت های مختلف را ترکیب کنید
– کشف کنید که چگونه می توان نقاط قوت و فرصت های خود را برای استراتژی های جدید ترکیب کنید.
– سعی کنید برای شناسایی تهدیدهایی که می توان از بین برد، از ترکیبی از نقاط قوت و تهدیدات استفاده کنید.
– نقاط ضعف و فرصت های خود را برای ایجاد لیستی از موقعیت هایی که قابلیت رشد و بهبود دارند را بررسی کنید.
– لیستی از موقعیت هایی که در آن ها دچار تهدید و ضعف می شوید تهیه و از آن ها دوری کنید.
کلام آخر
با وجود مقبولیت SWOT، یافته‌های جدید نشان می‌دهد این ابزار برای برخی عرصه ها کارایی متوسطی دارد و برای صنایع بزرگ خیلی کاربرد ندارد. مخالفان SWOT معتقدند که این ابزار سطحی‌نگر است و اگر کاربران به عمق کم آن توجه نکنند ممکن است تحلیل های خود را در حد پرستش بپذیرند و انعطاف کمی در برابر نقد آنها داشته باشند.
در انتها باید یاداور شد که تجزیه و تحلیل SWOT ابزاری است که شما می توانید در کسب و کار خود به طور مداوم برای کشف فرصت های جدید و بهبود روند تصمیم گیری خود استفاده کنید. تجزیه و تحلیل SWOT اغلب بعنوان بخشی از یک طرح بازاریابی استفاده می شود، اما همچنین یک ابزار خوب برای استراتژی کسب و کار عمومی و استفاده از آن به عنوان نقطه شروع برای بحث های تیم است.
هنگامی که SWOT را بطور کامل انجام دادید، تحلیل SWOT میتواند اطلاعات ارزشمندی را برای استارت آپ شما به ارمغان بیاورد که در موقعیت های مختلف به شما کمک می کند.
