باید و نبایدهای راه‌اندازی یک مرکز شتابدهی

با توجه به  ظرفیت های کارآفرینی در کشور  و چالش های  نهادهای دولتی  به دلیل محدودیت های مالی و مقررات محدود کننده دولتی، مراکز شتابدهی می توانند نقش  کم نظیری را در توسعه  کارآفرینی و نوآوری در کشور ایفا نماید.

پیشنهادهای زیر  با هدف توسعه  کارآفرینی و حمایت از ظرفیت‌های فکری و فناوری نسل جوان برای راه‌اندای فعالیت‌های فناور محور و دانش بنیان  ارائه می شوند:

ایجاد شتاب دهنده (یا پیش شتابدهنده‌)

  شکل گیری اقتصاد مبتنی بر دانش و نوآوری، مقدمه شکل گیری  نظام پشتیبانی از نوآوران و کارآفرینان است. رویدادهای نوآوری و کارآفرینی، شتابدهنده‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، واسطه‌گران سرمایه گذاری، شرکت‌های مشاوره، مدرسه‌ها و دوره‌های کسب و کار، پارک‌های علم و فناوری، فضاهای کار اشتراکی، استارتاپ استودیوها و نظایر آن‌ها اجزای مختلف این اکوسیستم را تشکیل میدهند.

یکی از پلتفرم های رو به افزایش در جهان، مراکز نوآوری و کارآفرینی است. رسالت این مراکز شناسایی و آموزش کارشناسان، دانشجویان، دانش‌آموختگان و سایر علاقه‌مندان مستعد کارآفرینی و فن‌آفرینی، توانمندسازی ایشان، و هدایت آنان در جهت پرورش ایده‌های خام، و تسهیل و شتابدهی به شکل گیری استارتاپ و رشد سریع شرکت نوآور و فناور است.

 به عبارت دیگر افزایش تلاش‌های نخبگان برای کارآفرینی، اقدامی کلیدی در توسعه اقتصاد مبتنی بر فناوری و نوآوری است تا از بین استارتاپ‌های ایجاد شده، تعدادی از آن‌ها با استفاده از خدمات شتابدهنده و همراهی سرمایه‌گذاران بتوانند به شرکت‌های رشدیافته و با ثبات تبدیل شوند. این مهم منوط به انگیزش، تغییر طرز فکر، آموزش و هدایت استعدادهای برتر است.

حمایت از ایجاد شتابدهنده و پیش شتابدهنده‌ها ضمن تحرک‌بخشی بیشتر به حوزه‌ی کارآفرینی ، موجب هدایت و تسهیلگری این ایده‌ها برای تجاری سازی و پیدا نمودن جایگاه واقعی خود در جامعه محسوب می شود.

برگزاری رویداد

یکی از ابزارهای مؤثر و در حال رشد و فراگیر شدن در زمینه کارآفرینی، ایجاد شرکت‌های جدید و توسعه نوآوری باز در کشورهای متعدد از کشورهای پیشرفته اقتصادی تا کشورهای در حال توسعه، رویدادهای کارآفرینانه است. این رویدادها در قالبهای مختلف و با اهداف متفاوت طراحی شده و برگزار میشوند.

هدف این رویدادها آموزش و شبکه سازی است که گاهی شکل گرفتن استارتاپ‌های متعدد و توسعه تیم‌های شکل گرفته قبلی را هم به همراه خوهد داشت. یک رویداد مجازی و حضوری با هدف طرح چالشهای واقعی صنعتی در جامعه و شناسایی تیم‌های توانمند و ایده‌های خلاقانه برای حل مسائل و چالش‌ها طراحی خواهند شد.

برخی از این رویدادهای پیشنهادی می تواند به شرح ذیل باشد:

رویدادهای نوآوری

هدف: ترغیب مخاطبان به نوآوری و کارآفرینی، آموزش عملی مفاهیم اساسی کسب و کار و نحوه بررسی یک ایده از منظر تجاری

محتوای رویداد: معرفی نمونه های موفق کارآفرینی در صنعت مربوطه، آموزش عملی مفاهیم اساسی کسب و کار، تمرین عملی شرکت کنندگان در زمینه بررسی ایده از نگاه کسب و کار، بیان چالش‌ها و ضرورت‌های کار استارتاپی، شبکه‌سازی و انتقال تجارب

مخاطبان: متخصصان، فناوران، نخبگان، دانشجویان، فارغ التحصیلان، کارشناسان

رویدادهای حل چالش‌:

هدف: ایجاد بستر حقیقی نوآوری و کارآفرینی برای متخصصین از یک سو و حل مسائل، نیازها و چالشهای شرکتهای فناور بزرگ و متوسط در پارادایم نوآوری باز از سوی دیگر

محتوای رویداد: آموزش خلاقیت و ایده پروری، آموزش نحوه بررسی ایده از منظر کسب وکار و تجاری‌سازی، آموزشهای اولیه مرتبط با موضوع رویداد، طرح چالش‌ها و مسئله ها، تیم‌سازی، کارتیمی به همراه منتورینگ و مشاوره فنی و کسب وکار، ارائه نتایج کار تیم‌ها، داوری،انتخاب تیم‌های برتر جهت سرمایه‌گذاری

مخاطبان: متخصصان، شرکتهای دانش بنیان و فناورانه کوچک و متوسط، نخبگان و دانشجویان

بنابراین، یک شتاب دهنده می تواند با حمایت از برگزاری رویدادهای فوق ضمن کمک به تقویت فضای کارآفرینانه به حل چالش‌های موجود در این حوزه با مطرح شدن ایده‌ها و استارتاپ‌های جدید و حمایت از آنها بپردازد.

راه اندازی موسسه سرمایه‌گذاری خطرپذیر

مطابق با تبصره ۴ ماده (۸) آیین نامه اجرایی ماده ( ۴۴) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، بند ۳ – ۲ فصل سوم دستورالعمل اجرایی مصوب کارگروه و شیوه نامه تعیین ضوابط فعالیت صندوق‌های پژوهش و فناوری، صندوق‌های پژوهش و فناوری)با محوریت سرمایه گذاری و مشارکت ( با مشارکت یک یا چند شرکت خصوصی، نهاد عمومی غیر دولتی و یا دستگاه دولتی با در نظر گرفتن محدویت سهام دولتی ۴۹ % برای سرمایه گذاری و مشارکت  )شامل مشارکت و سرمایه گذاری خصوصی ، در حوزه شرکتهای فناور و دانش بنیان، سرمایه گذاری خطرپذیر، و سرمایه گذاری خطرپذیر شرکتی ( تشکیل خواهند شد.

هدف از تشکیل این موسسه (با محوریت سرمایه‌گذاری و مشارکت) کسب بیشترین بازده اقتصادی ممکن در برابر پذیرش ریسک است. علاوه بر کسب بازدهی از سرمایه گذاریهای بلندمدت در این زمینه، کمک به رشد اقتصاد دانش بنیان، کارآفرینی فناورانه، ایجاد اشتغال و توسعه فناوری از دیگر اهداف آن به حساب میآیند.

موضوع فعالیت

۱- سرمایه گذاری خطرپذیر (VC) در طرحهای پژوهشی و فناوری

۲- مشارکت و سرمایه‌گذاری در ایجاد، توسعه، راهبری و توانمندسازی شرکتهای پژوهشی و فناوری و دانش بنیان

۳- جذب و یا هدایت منابع مالی دولتی، بانکها و مؤسسات اعتباری مجاز و سایر صندوقها در راستای اهداف و وظایف و اختیارات

این اقدام علاوه بر آنکه به حل مشکلات کشور کمک می‌کند، مبحث سرمایه‌گذاری و مشارکت در ایده‌ها و طرح‌های این حوزه را نیز شامل می‌شود. با مشارکت و راه‌اندازی شعبات استانی یا تخصصی و جذب منابع از سایر نهادهای دولتی و خصوصی، و مشارکت و سرمایه گذاری در این طرح ها می توان گام‌های مهمی در راستای حل چالش‌های کشور برداشت.

فضای کار اشتراکی

با توجه به اهداف شتاب دهنده ها، ضرورت دارد تا با تامین فضای ارزان و ارائه خدمات پایه از استارتاپ ها حمایت‌های اجرایی انجام پذیرد.

حوزه بین الملل

با توجه به جهت‌گیری بدون مرزبندی کارآفرینی، ضرورت دارد تا یک اولویت دهی در جلب منابع و اقدامات اجرایی به شرح زیر انجام پذیرد:

• فعال‌سازی شبکه ارتباطی با موسسات متناظر بین‌المللی، بر اساس راهبرد تعامل برای تامین سرمایه در گردش یا توسعه و بهسازی فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی؛
• بازاریابی خدمات و محصولات استارتاپ‌های مورد حمایت، و انعقاد تفاهم‌نامه برای افزایش تعامل با موسسات متناظر با تاکید بر کشورهای همسایه؛
• رصد تحولات بین‌المللی مرتبط و انجام تدابیر لازم برای بهره برداری بهینه؛
• تدوین خط مشی و سیاستهای ناظر بر ایجاد و گسترش روابط با مؤسسات و سازمانهای خارجی؛